Therapeutische begeleiding
als instrument bij herstel van het zelfbeeld

Maud Jeulin is psychologe bij GAMS België en werkzaam in onze antenne in Namen. Haar taak is mensen stimuleren terug vrijuit te praten, opnieuw te leren genieten en hun relaties met anderen te herontdekken. Vrouwen, geconfronteerd met vrouwelijke genitale verminking (VGV) en/of een gedwongen huwelijk, kunnen tijdens de therapeutische sessies de verschillende moeilijkheden leren overwinnen om opnieuw goed te functioneren. In dit artikel beschrijft Maud het therapeutische proces dat leidt naar het herstel van een positief zelfbeeld.

Van overleven naar leven

De persoon die psychologische begeleiding vraagt, neemt een fundamentele beslissing, namelijk te leven in plaats van te overleven. Het doel van het therapeutische proces is een stem geven aan iemand die geen eigen stem meer heeft.

“Ik merk bij mijn patiënten dat het ‘ik’ de controle verloren heeft. Er is een andere in ieder van ons, een schim die ons niet alleen beïnvloedt maar ook onbewust meespeelt in alles wat we doen en gehoord wil worden.“, zegt Maud.

Via haar therapie staat ze de patiënte bij in haar zwakheden, in wat haar teneer drukt en achtervolgt, om van daaruit het pad naar genezing te kiezen. De rol van de therapeut is luisteren naar de subjectieve waarheid van de persoon en samen een geleidelijke metamorfose bewerkstelligen.

Vrijuit spreken

In therapeutische begeleiding, leidt subjectieve verwoording naar het bevrijdingsproces. Terwijl in een gewoon gesprek woorden op een gereguleerde en ordelijke manier gebruikt worden, vertelt de persoon in therapie dingen in haar eigen woorden, niet die van anderen. Er wordt verteld wat er werkelijk is, ver van de eigen groep.

Het woord in therapie tast af, zoekt naar verheldering en leidt op die manier naar herstel.

Het verlangen weer naar boven halen

In een tweede therapeutische pijler krijgt de patiënte begeleiding omtrent wat te doen met onbewuste verlangens, waarvan hij/zij zich zelfs vervreemd kan voelen.

“De vrouwen die ik in therapie ontmoet, ervaarden een vervreemding vaneigen verlangens. Een fundamentele angst voor het leven maakte zich geleidelijk van hen meester, een gevolg van de vervolging waarvan zij slachtoffer waren. Deze angst kan vele vormen aannemen: een toenemende introversie, vermijding, angst, fobieën, depressie, herbeleving van eerdere trauma’s, verwarring, nachtmerries …”

Einddoel van dit therapiegedeelte is het terugvinden en zich eigen maken van dit onderdrukte verlangen, ver van levensscenario’s die hen niet eigen zijn.

De relatie met anderen heruitvinden

Therapeutisch werk zet ook vraagtekens bij de relaties in de vroege kinderjaren: met diegenen met wie men zich identificeerde, maar ook met die personen die hen geweld aandeden, het zelfbeeld en het beeld wat anderen van hen hebben.

“Het uiteindelijk doel van het therapeutische proces is het ontrafelen van verstikkende knopen en het blootleggen van de oorzaken van het onbehagen. Men kan bijvoorbeeld denken aan VGV en gedwongen huwelijk als een aanslag op het meisje of de vrouw. Vluchten, migreren, om dit deel van het nog levende zelf te redden, gaat gepaard met loyaliteitsconflicten of verlies en scheiding van dierbaren.”

Einddoel van dit therapiegedeelte is de persoon te begeleiden in alles wat  zij moet achterlaten,  om zich daarna opnieuw open te stellen voor het leven. “

Genezing betekent zich losmaken uit de verstikkende omgeving en de controle over je leven heropnemen. Het is jezelf bevrijden van iedere afhankelijkheid, ook die van de psycholoog.” besluit Maud.