INTERSEKSE GENITALE VERMINKING

De Belgische wet beschermt intersekse kinderen niet tegen niet-vrijwillige chirurgie. Toch worden deze ingrepen, net als genitale verminking bij vrouwen, gerechtvaardigd door maatschappelijke normen en niet door medische noodzaak. GAMS België verwerpt het cultureel relativisme dat een veroordeling van VGV zou eisen, met inbegrip van gemedicaliseerde VGV, terwijl de mensenrechten van intersekse personen worden genegeerd.
Wij steunen de intersekse-mensenrechtenverenigingen in hun eis dat de Belgische staat het recht op lichamelijke integriteit van intersekse-minderjarigen gaat erkennen.
Wat is interseksualiteit?
Interseksualiteit beschrijft een grote verscheidenheid aan natuurlijke lichaamsvariaties. Intersekse personen worden geboren met geslachtskenmerken die ofwel:
- tegelijkertijd vrouwelijk en mannelijk zijn;
- niet helemaal vrouwelijk of mannelijk zijn;
- noch vrouwelijk, noch mannelijk zijn.
Het intersekse lichaam kan verschijnen vanaf de geboorte, tijdens de kindertijd, de adolescentie of zelfs op volwassen leeftijd. Soms zijn de verschillen zo klein dat de persoon zich nooit bewust zal zijn van zijn intersekse status.
Variaties in geslachtskenmerken kunnen zich op vele manieren manifesteren:
- Een kind kan geboren werd met een grotere clitoris of met een kleinere penis;
- Een kind wordt geboren met een typisch vrouwelijk uiterlijk, maar blijkt inwendige testikels te hebben;
- Een kind dat er typisch mannelijk uitziet, heeft een baarmoeder of eierstokken;
- Een meisje wordt niet ongesteld en een jongen wordt wel ongesteld;
- Na de puberteit vertoont een persoon secundaire geslachtskenmerken (borst, adamsappel, spiermassa, vetverdeling, enz.) die gewoonlijk met het andere geslacht worden geassocieerd;
Deze variaties zijn natuurlijk en komen vaker voor dan men zou denken. Naar schatting is ten minste één op de tweehonderd mensen intersekse. Sommige bronnen beweren zelfs dat tot 1,7% van de bevolking een variatie in geslachtskenmerken heeft. “(Organisation Intersex International Europe – OII)”.
Een schadelijke praktijk
Wanneer een kind wordt geboren met een variatie aan geslachtskenmerken, wordt de ouders gevraagd het geslacht te kiezen. In België hebben ze drie maanden om het te definiëren.
Chirurgische ingrepen voor “geslachtsnormalisatie” (later intersekse genitale verminking genoemd, IGV), vergezeld van hormonale behandelingen en geslachtsaanpassingen, kunnen plaatsvinden. De gevolgen zijn een vaak onomkeerbare geslachtstoewijzing, die kan leiden tot onvruchtbaarheid, ernstige pijn en psychisch lijden.
In de meeste gevallen zijn deze IGV’s niet gerechtvaardigd door medische noodzaak. Ze zijn bedoeld om het kind te laten voldoen aan geslachts- en gendernormen. Er wordt aangenomen dat de betrokken personen zonder deze behandelingen moeilijkheden zouden ondervinden bij hun sociale aanpassing.
Deze behandelingen worden regelmatig zeer vroeg toegepast, ook bij zuigelingen. Geïnformeerde toestemming is derhalve niet mogelijk. Bovendien is de genderidentiteit nog niet tot uitdrukking gebracht. Laten we niet vergeten dat genderidentiteiten meervoudig en veranderlijk zijn, en dus niet noodzakelijk van toepassing op de geslachten.
Deze normaliseringspraktijken zijn illegaal, strafbaar en in strijd met de grondrechten en de medische ethiek.
De Belgische staat wordt opgeroepen om IGV's te verbieden
Tijdens zijn 80ste zitting heeft het Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IRVK / in het Engels: CRC Convention on the Righths of the Child) de Belgische staat ondervraagd over intersekse en genitale verminking (IGV), onder de rubriek “Schadelijke praktijken”, samen met VGV en gedwongen huwelijken. Het IRVK stelde vast dat Belgische intersekse kinderen worden onderworpen aan medisch ongerechtvaardigde procedures.». Het roept België op alle medische behandelingen of operaties te verbieden “ medische behandelingen of operaties zouden verboden moeten worden tot wanneer deze procedures zonder gevaar voor hun gezondheid kunnen worden uitgesteld, totdat de kinderen in staat zijn met kennis van zaken toestemming te geven”.
Vertegenwoordigers van intersekse personen, zoals de Organisation Intersex International, Genres Pluriels en Intersex Belgium, steunen het verzoek van het IRVK.
*Deze tekst is overgenomen en aangepast uit het hoofdstuk “De Belgische wet beschermt alle kinderen tegen genitale verminking…” uit de gids “Verminking: vooringenomenheid deconstrueren”, gepubliceerd door SC-MGF en GAMS in 2016 en heruitgegeven in 2021.
- Committee on the Rights of the Child, Concluding observations on the combined fifth and sixth reports of Belgium. Nations Unies. 2019.
- EHRENREICH, N. and BARR, M., Intersex Surgery, Female Genital Cutting, and the Selective Condemnation of ‘Cultural Practices’. Harvard Civil Rights-Civil Liberties Law Review. 2005
- European Union Agency for Fundamental Rights, The Fundamental Rights Situation of Intersex People.FRA FOCUS. 2015, consulté le 10/10/2016.
- Genre Pluriels et Intersexe Belgium, «Proposition de résolution visant à adapter la législation belge et à encadrer la pratique médicale afin de garantir les droits fondamentaux des personnes intersexes ». 2019.
- GUTERMAN L. Why Are Doctors Still Performing Genital Surgery on Infants? [blogpost]. Open Society Foundation. 2012, consulté le 10/10/2016.
- ILGA Europe and OII Europe, Protecting Intersex People In Europe: A Toolkit For Law And Policymakers. 2018, consulté le 20/10/2019.
- OII Europe, Parents toolkit : Soutenir son enfant intersexe. 2018.
- STEINFELD, R., & EARP, B. D., How different are male, female, and intersex genital cutting?The Conversation. 2017.
- SVOBODA, J. S. Promoting genital autonomy by exploring commonalities between male, female, intersex, and cosmetic female genital cutting. Global Discourse, 3(2), 237-255. 2013.
- TOUNKARA, M-L. « Légiférer l’intersexualité en Belgique : un défi pour notre société». Mémoire Master en Droit, UCL.
- WILSON, G., (n.d). Organisation Intersex International (OII) Australie. Consulté le 10/10/2016.