#endFGMmyths: Nee, vrouwelijke genitale verminking is geen ‘Afrikaans probleem’
In debatten over vrouwelijke genitale verminking (VGV) vinden we nogal wat stereotypen en mythen. Als onderdeel van de campagne #endFGMmyths, van het Europese EndFGM-Netwerk, zet GAMS België orde op zaken: VGV is een wereldwijd probleem. Een toelichting.
Een Afrikaans probleem: ja… en neen
Lang werd gedacht dat VGV-gerelateerde praktijken zich beperkten tot Afrika. Excisie wordt zelden in verband gebracht met Indonesië, Iran, Pakistan of Colombia… Allemaal landen waar deze praktijken nochtans ook toegepast worden.
VGV als ‘Afrikaanse praktijk’ beschouwen impliceert dat zij in heel Afrika voorkomt. Een aantal Afrikaanse landen, waaronder Angola of Botswana, kennen deze praktijk echter niet. Prevalenties kunnen bovendien sterk variëren binnen hetzelfde land, in functie van etniciteit of regio.
Aan de basis ligt een beperkte wereldkaart
Deze hardnekkige denkwijze vindt haar oorsprong in publicaties van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) of UNICEF, die zich bij het opstellen van prevalentiekaarten omtrent VGV uistluitend baseren op cijfers uit Demographic and Health Surveys (DHS). Nochtans bestaan er ook studies van NGO’s of onderzoekers die VGV in andere continenten, zoals Azië en Latijns-Amerika, vermelden. Hier bestaan echter geen nationale gegevens.
De laatste jaren is verbetering merkbaar en werden officiële gegevens uit een aantal andere landen beschikbaar gesteld, bijvoorbeeld Indonesië. De wereldwijde prevalentie blijkt een stuk hoger te liggen dan initieel werd geschat. Waar men vroeger inschatte dat 130 miljoen meisjes en vrouwen wereldwijd betrokken waren tot VGV, blijken dit er 200 miljoen te zijn. Het is uitermate belangrijk het thema wereldwijd in kaart te brengen en internationale gegevnes te verzamelen.
Misvattingen, taboes… En gebrek aan ondersteuning!
De focus op Afrika blijft niet zonder gevolgen. Terwijl betrokken vrouwen uit een aantal Afrikaanse praktiserende gemeenschappen vrij snel geïdentificeerd en begeleid worden, zijn vrouwen uit andere praktiserende gemeenschappen, zoals Indonesische gemeenschappen of Koerdische vrouwen uit Noord-Irak, zelden de doelgroep van preventieprogramma’s. Tijdens medische consultaties wordt deze problematiek niet met hen besproken. Het onderwerp is taboe: als de vrouwen het thema zelf niet aankaarten, krijgen ze geen toegang tot aangepaste ondersteuning.
‘Moeilijk bereikbare’ gemeenschappen
Zoals Solomon Amare Zewolde, activiste van de Britse organisatie FORWARD UK, zei tijdens de Conferentie Preventing Female Genital Mutilation in Hard to Reach Communities in april vorig jaar: “We zijn niet moeilijk te bereiken. Helemaal niet. Integendeel, het zijn de NGO’s die niet uit hun kantoren komen en niets ondernemen om ons te op te zoeken. Als leden van een gemeenschap voelen wij ons vergeten.”
Activisten Jaria Lalla-Hussein en Hozan Mahmoud praten over VGV in respectievelijk de Bohra-gemeenschap in Azië en de Koerdische gemeenschap in het Midden-Oosten.
“De Bohra gemeenschap voert zogenaamde ‘khafz’ en ‘khatna’ excisies uit, dat zijn genitale verminkingen types 1 en 4.” - Jaria Lalla-Hussein, activiste (WeSpeakOut UK)
“Zo’n misdrijf raakt het kind niet alleen in zijn fysieke en morele integriteit, het raakt ook het hele Koerdische gezinsleven.” - Hozan Mahmoud, Koerdisch vrouwenrechtenactiviste.
#EndFGMmyths, het ontkrachten van stereotiepen rond VGV
Elk jaar lanceert EndFGM een campagne rond VGV. Dit jaar ligt het accent op het bestrijden van stereotiepen en vooroordelen, zoals ‘VGV is een vrouwenkwestie’, ‘Excisie wordt opgelegd door de islam’ of ‘Besneden vrouwen kunnen niet genieten van seks’.
Voor meer informatie, lees de handleiding “VGV, een aantal mythes onder de loep” , gepubliceerd in 2017 door GAMS als onderdeel van het Gezamenlijke strategie voor de strijd tegen vrouwelijke genitale verminking, en onlangs herwerkt en vertaald in het Engels door GAMS België en EndFGM.
